Στο βιβλίο αυτό η γιαγιά Μυρσίνη περιγράφει μια συναρπαστική ιστορία από το Μακεδονικό αγώνα. Αφανείς ήρωες, κορίτσια και αγόρια που ζούσαν στα βουνά της Μακεδονίας, δε διστάζουν να γίνουν ακόμα και θυσία για το ιδανικό της λευτεριάς.
Η πλοκή της ιστορίας ξετυλίγεται ανάμεσα στο χθες και το σήμερα. Μέσα από εκείνους τους αγώνες τους, μαθαίνουν τα σημερινά παιδιά για ένα παρελθόν που είναι ακόμα ζωντανό. Κειμήλια και ιστορικές μνήμες ζωντανεύουν μπρος στα μάτια τους και συγκινούνται με την παλληκαριά αυτών των δικών τους ανθρώπων.
Όμως η Ιστορία δεν είναι παραμύθι...
Είναι διδαχή και χρέος όλων, και ιδιαίτερα των νέων μας, οι οποίοι πρέπει να διαφυλάξουν στο μέλλον αυτή την κληρονομιά μας.
Σήμερα που τόσα γίνονται κι ακούγονται στα Βαλκάνια, έχουμε χρέος να φωνάξουμε σ' ολόκληρο τον κόσμο την ελληνικότητα της Μακεδονίας. Να μάθουν όλοι και προπαντός οι νέοι, πώς πολέμησαν τα παιδιά της για τη λευτεριά του τόπου τους, πώς τα έβγαλαν πέρα με δύο εχθρούς δυνατούς, και μ' άλλους χίλιους, το κρύο, την πείνα, τη φτώχεια, τον κατατρεγμό, το ξύλο, τους σκοτωμούς. Η Γαλάτεια Σουρελή, με μοναδικό τρόπο, τραγουδάει το Μακεδονικό Αγώνα και το δέντρο της Λευτεριάς που άνθισε με μύριες θυσίες, αλλά άνθισε.
Στις αρχές του 20ού αιώνα, κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα, δύο παιδιά, ο Αποστόλης και ο Γιωβάν, ριψοκινδυνεύουν τη ζωή τους για να βοηθήσουν τους Μακεδονομάχους να καταλάβουν τη λίμνη των Γιαννιτσών, τον Βάλτο, που αποτελούσε ένα από τα πιο στρατηγικά σημεία του πολέμου.
Ό,τι πιο κλασικό για τον Μακεδονικό αγώνα...