Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη. Στη δεκαετία του '90, σπούδασα για 4 έτη στο Παιδαγωγικό τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης στη ΡΟΔΟ. Από το 1999, δουλεύω ανελλιπώς μόνο σε Δημοτικά σχολεία. Απολαμβάνω την καθημερινή επικοινωνία με τα παιδάκια. Στο δεύτερο σπίτι τους...

Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2019

Ας μην περάσουμε απ' το μονοτονικό στο α-τονικό σύστημα

Τα τελευταία χρόνια, μαθητές όλων των βαθμίδων, γράφουν όλο και χειρότερα. 
Και δεν εννοώ την παραγωγή γραπτού λόγου, δηλ. τα κείμενά τους (που κι εκεί υπάρχει έντονο πρόβλημα) αλλά την έλλειψη ορθής γραφής.
Στο δικό μου κώδικα, έλλειψη ορθής γραφής δεν είναι μόνον τα λεγόμενα ορθογραφικά λάθη αλλά επιπλέον η κακή απόδοση των γραμμάτων στο χαρτί (στα παλιότερα χρόνια το λέγανε 'ορνιθοσκαλίσματα') κι ακόμη το γεγονός που παραβλέπεται από πολλούς: Ότι οι μαθητές δε χρησιμοποιούν συχνά πυκνά τόνο στις λέξεις...
Υπήρξαν πολλές μελέτες στο παρελθόν που μιλούσαν για κάκιστη απόφαση της κατάργησης του πολυτονικού συστήματος (προσωπικά το πρόλαβα λίγα χρόνια).
Πέρα όμως απ' αυτό, δε θα πρέπει να φτάσουμε στο άλλο άκρο και να μη χρησιμοποιούμε καθόλου τόνο πάνω απ' τις λέξεις.
Χρειάζεται κι εμείς οι δάσκαλοι και οι γονείς στα σπίτια να επιμένουν για τη χρήση τόνων.
Η γλώσσα μας είναι ένα κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Καλό είναι να την 'προστατεύουμε' όσο μπορούμε, να την αγαπάμε, να την σεβόμαστε. Ήδη, τα greeklish έχουν κάνει τεράστιο κακό στις μικρότερες ηλικίες.
Στο πλαίσιο αυτού του σεβασμού, δεν ξεχνάμε να τονίζουμε. Αν μη τι άλλο, ας τονίζουμε τις λέξεις όταν γράφουμε σε χαρτί με στιλό ή μολύβι αν και, αν το καλοσκεφτείς, ελάχιστα πλέον οι 'μεγάλοι' γράφουμε μ' αυτόν τον τρόπο.

Στο πλαίσιο λοιπόν του κειμένου αυτού, που ένιωσα την ανάγκη να μοιραστώ μαζί σας, ας παραθέσουμε κάποιους κανόνες τονισμού που είναι λιγότερο γνωστοί στο ευρύ κοινό.

Ο πρώτος σήμερα, θ' ακολουθήσουν κι άλλοι.

Μία λέξη που παρουσιάζεται ως μονοσύλλαβη μετά από έκθλιψη (αποβολή του τελικού φωνήεντος μιας λέξης, όταν η επόμενη αρχίζει από φωνήεν) ή από αποκοπή (αποβολή του τελικού φωνήεντος μιας λέξης, όταν η επόμενη αρχίζει από σύμφωνο), πρέπει να πάρει τόνο.

Π.χ. : ούτ' αυτός (το ούτ' λογίζεται ως ούτε), ρίξ' τον, άσ' την.